Paradontoza. Objawy, leczenie, charakterystyka

Co to jest paradontoza?

Paradontoza to inaczej zapalenie przyzębia. Choroba wywoływana jest przez bakterie, które namnażają się w jamie ustnej, przede wszystkim w rejonie dziąseł i przyzębia. Zaliczana jest do grupy chorób infekcyjnych. Szacuje się, że na przypadłość tę okresowo lub stale cierpieć może nawet 70% wszystkich Polaków. To najczęstsza nieprzyjemna przypadłość jamy ustnej, która pod względem powszechności występowania znajduje się tuż za próchnicą. Jeżeli dostrzeże się u siebie pierwsze objawy paradontozy, bynajmniej nie należy ich lekceważyć. W skrajnych przypadkach nieleczona paradontoza może bowiem prowadzić do rozchwiania zębów i ich utraty.

Zgodnie z podstawą etiologiczną paradontoza wywołuje stan zapalny rejonu przyzębia. Może on występować jedynie przy niektórych zębach, ale może też rozwinąć się na całą jamę ustną. Omawiane schorzenie wywoływane jest przez bakterie płytki nazębnej, w tym bakterie beztlenowe oraz kamień nazębny. Bakterie są w stanie docierać w głąb szczelin dziąsłowych, powodując tworzenie się tzw. kieszeni patologicznych.

Najpopularniejsze rodzaje paradontozy

Paradontoza może występować w różnych formach w zależności od czynnika sprzyjającego jej rozwojowi. Niektóre formy najczęściej dotykają dzieci i młodzież ze względu na zmiany hormonalne występujące w określonym wieku. Do najpopularniejszych rodzajów zapalenia przyzębia zalicza się:

• paradontoza typowa – dotyczy głównie osób dorosłych w wieku ok. 30 lat. Zazwyczaj zaczyna się rozwijać przy zębach trzonowych i siekaczach, co sprawia, że bywa dostrzegana ze znacznym opóźnieniem.
• gwałtowna paradontoza – gwałtownie postępująca odmiana zapalenia przyzębia jest najniebezpieczniejszym wariantem. Najczęściej dotyka osoby w wieku ok. 20 lat.
• przedpokwitaniowa paradontoza – ta forma dotyka kilkuletnie dzieci, najczęściej czterolatki, wiążąc się z intensywnym okresem rozwoju organizmu.
• młodzieńcza paradontoza – najrzadziej występująca forma, ale bardzo niebezpieczna, ponieważ postępuje dynamicznie. Nieleczona szybko może doprowadzić do utraty zębów i zniszczenia kości oraz zębodołów. Młodzieńcze zapalenie przyzębia pojawia się w okresie dojrzewania – najczęściej w okolicach 13 r.ż.

Najczęstsze objawy paradontozy

Zapalenie przyzębia może być dostrzeżone gołym okiem już na początku rozwoju choroby. Do najbardziej symptomatycznych objawów, które powinny skłonić do najszybszego udania się do stomatologa, należą:

• obrzęk dziąseł, zaczerwienienie, krwawienie dziąseł,
• osunięcie szyjek zębowych, obniżenie się poziomu dziąseł,
• nieprzyjemny zapach z ust,
• zapalenie dziąseł i nadwrażliwość termiczna.

Objawy paradontozy mogą też w skrajnych przypadkach obejmować stany ropne nadzębia, ubytki w kośćcu oraz większą ruchliwość zębów. Wynika to z tego, że zapalenie przyzębia z czasem uszkadza te elementy, które odpowiadają za prawidłowe utrzymywanie zębów w kości, a więc cement korzeniowy, dziąsła i kości zębodołowe.

Paradontoza – czynniki ryzyka

Najlepszą metodą leczenia paradontozy jest postawienie na skuteczną profilaktykę. Choroba jest w dużym stopniu zależna od pewnych czynników, których nie można zniwelować. Jednak wiele innych uzależnionych jest od stylu życiu. Rozwojowi schorzenia z pewnością sprzyjają:

• wiek pacjenta – zapalenie przyzębia może dotknąć osobę w każdym wieku, ale na poszczególne warianty schorzenia najbardziej narażone są osoby w danym przedziale wiekowym,
• spożywanie alkoholu i palenie ー używki bezpośrednio przyczyniają się do rozwoju paradontozy,
• czynniki genetyczne ー uważa się, że schorzenie ma charakter dziedziczny, wobec czego niektóre osoby mogą mieć większą skłonność do jego powstawania od innych,
• niezdrowe odżywianie się ー dieta bogata w węglowodany proste sprzyjać będzie nagromadzaniu się bakterii na ściankach zębów, przyzębia i na dziąsłach. Zwiększa to ryzyko zachorowania na paradontozę.

Domowe leczenie paradontozy?

Sposób leczenia paradontozy zależy od stopnia jej rozwoju. Warto na wstępie zaznaczyć, że nie istnieją żadne metody leczenia domowego paradontozy, które miałoby potwierdzoną skuteczność kliniczną. Często zalecane metody takie jak regularne mycie zębów po każdym posiłku i używanie nici dentystycznych są tak naprawdę naturalnymi zaleceniami dotyczącymi higieny. Należą do działań profilaktycznych, a nie leczniczych. Nie rekomenduje się także płukania jamy ustnej wyciągami i wywarami z ziół, np. szałwi, rumianku lub innych ani innymi specjalistycznymi płukankami. Decyzję o takim kroku powinien podjąć lekarz stomatolog, który upewni się, czy metody te byłyby w ogóle pomocne w naszym przypadku.

Na czym polega leczenie paradontozy?

Leczenie paradontozy przeprowadzane jest przez lekarza stomatologa. Początkowe fazy rozwoju choroby nie wymagają specjalistycznych kroków. Na początku powinno się przeprowadzić usuwanie kamienia nazębnego i osadu. Zalecane może być piaskowanie, lakierowanie oraz fluoryzacja dolnych odcinków odsłoniętych zębów celem ich wzmocnienia.

Jeżeli zapalenie przyzębnej ma już postać zaawansowaną, lekarz stomatolog decyduje o leczeniu specjalistycznym. W zależności od indywidualnej sytuacji może być wykonane usuwanie zawartości kieszonek zębowych i pozbyciu się wszystkich szkodliwych bakterii, które nagromadziły się w okolicach przyzębnej i w wewnątrz dziąseł. Najbardziej rozwinięte formy paradontozy wymagają leczenia chirurgicznego w celu wykluczenia dalszego utracania kośćca przez głębiej osadzone bakterie beztlenowe.